Coby-dijkstra

Het ontstaan en de ontwikkeling van een tsunami verloopt volgens een aantal vaste fasen, die ik jullie hieronder ga vertellen:

Fase 1: Opbouw van spanning leidt tot een onderzeese aardbeving

De aarde kun je vergelijken met een voetbal. Een voetbal bestaat uit lucht met aan de buitenkant lapjes leer die aan elkaar genaaid zijn.

Bij de aarde bestaat de binnenkant uit een hele hete (2000 graden celcius) massa met aan de buitenkant de aardkorst waar wij leven, uit losse platen. Deze platen bewegen en wanneer ze tegen elkaar schuren of stotoen ontstaat een aardbeving. Aardbevingen komen zowel op het land voor als onder water.

Op het land komen veel aardbevingen voor in Turkije, Pakistan, China

.Kaart tektonische platen

Vind zo`n beving op de bodem van de zee plaats, dan komt die energie naar het bovenliggende water. Komt de zeebodem omhoog dan wordt het water ook naar boven geduwd.

Om een Tsunami te laten ontstaan heb je een energie nodig van minstens 7,5 op de schaal van Richter. 

Fase 2: De waterkolom komt in beweging

Door opnamen van de kinetische energie (=bewegingsenergie: deze hangt samen af van de massa en de snelheid) van de aardbeving begint ook de waterkolom (diepte van het water van de waterspiegel tot de bodem) boven het epicentrum (zie afb.) van de beving te trillen.

 

 

 

 

Fase 3: Rimpelingen aan het wateroppervlak beginnen zich horizontaal te verplaatsen

Fase 4: De golven verwijderen zich met grote snelheid van het epicentrum

Bij een aardbeving op de bodem van de zee wordt al het water daarboven in beweging gebracht. Dat is dus een kolom van water en dus een hele grootte massa. Deze kolom van water beweegt zich van het punt waar de aardbeving heeft plaatsgevonden naar buiten. Denk aan een steen die je in het water gooit dan zie je ook golfjes naar buiten bewegen (rimpeling).

Aan het oppervlak is de golf van de kolom water hooguit een paar meter dus schepen merken er niets van. Maar deze enorme massa water beweegt wel met een snelheid van 800 km per uur, net zo snel als een vliegtuig.

De vernietigende kracht (energie) is dus heel groot.

 

 

Fase 5: De golven naderen de kust en veranderen in een rolgolf (tsunami)

Zodra de golf de ondiepe kustzone nadert, begint het zogenaamde grondeffect op te treden. De voorkant van de golf wordt door de weerstand die hij van de oplopende bodem ondervindt geremd, terwijl de achterkant van de golf nog de volledige snelheid heeft. Hierdoor wordt de golf in elkaar gedrukt, waardoor de achterkant over voorkant van de golf heen gaat lopen. De golf verandert in een in kracht toenemende rolgolf oftewel tsunami.

 

Fase 6: Golfsnelheid wordt omgezet in golfhoogte

De oplopende kustlijn zorgt ervoor dat de rolgolf verder in hoogte toeneemt. Weerstand die het water van de bodem ondervindt drukt de golf in elkaar, met als gevolg dat die meer energie krijgt. Op een gegeven moment loopt de achterkant van de golf als het ware tegen de voorkant op, waardoor de golf nog verder in hoogte toeneemt. Het klimmen van de golf veroorzaakt zuiging aan de voorkant, waardoor zeewater dat zich tussen de tsunami en de kust bevindt in de golf omhoog wordt getrokken. De kustlijn trekt zich nu in korte tijd tientallen tot honderden meters terug. Even lijkt het eb te worden, een situatie die een minuut of tien kan duren.

 

Fase 7: De tsunami overspoelt het land en richt verwoestingen aan

Als de supergolf uiteindelijk de kust bereikt, rolt hij als een muur van water over het land heen, alles verwoestend wat hij op zijn weg tegenkomt. Zo'n muur van water kan enkele meters tot wel dertig meter hoog zijn. Het achteropkomende water stuwt de watermuur voort met een onvoorstelbare kracht. Palmbomen zijn veerkrachtig en lijken nog het beste bestand tegen de kracht van het water. Maar huizen, auto's en mensen worden als speelgoed meegesleurd.

Wie deze extreem krachtige golf overleeft, is nog niet in veiligheid. Als de golf is uitgeraast trekt het water trekt zich namelijk weer terug naar zee, met bijna evenveel kracht als het gekomen is. Tegen de zuigende werking van het water is vrijwel niets bestand. Bovendien moet men er rekening mee houden dat de eerste krachtige golf gevolgd kan worden door meerdere tsunami's; soms krachtiger, maar meestal minder krachtig dan de eerste.

Maak jouw eigen website met JouwWeb